پارت دیزل |
انتخاب دیزل ژنراتور برای یک واحد تولیدی فقط به بودجه یا برند مربوط نمی‌شود؛ اگر توان مورد نیاز به‌درستی محاسبه نشود، هم در زمان پیک مصرف با افت ولتاژ یا خاموشی مواجه می‌شوید، و هم ممکن است دستگاه تحت بار اضافی دچار آسیب شود. از طرف دیگر، انتخاب دیزل ژنراتور با توان بیش از حد، منجر به افزایش مصرف سوخت، استهلاک بی‌مورد و هزینه‌های اضافی خواهد شد.
به همین دلیل، محاسبه توان دیزل ژنراتور مورد نیاز برای کارگاه تولیدی یکی از حساس‌ترین مراحل پیش از خرید است. در این مقاله به‌طور کامل بررسی می‌کنیم که چگونه این محاسبه را انجام دهید و چه عواملی در تعیین توان ژنراتور نقش دارند.
آشنایی با مفهوم توان در دیزل ژنراتورها
دیزل ژنراتورها توان تولید برق را بر حسب واحد کیلوولت‌آمپر (kVA) یا کیلووات (kW) نشان می‌دهند. در حالت کلی، kW نشان‌دهنده توان واقعی (مصرف‌کننده‌ها) و kVA توان ظاهری است که شامل توان واقعی و توان راکتیو (در سیستم‌های القایی) می‌شود.
در کارگاه‌های تولیدی که از تجهیزات برقی، موتورهای صنعتی، سیستم‌های تهویه، پرس‌ها و دیگر ماشین‌آلات استفاده می‌شود، مصرف برق ترکیبی از بارهای مقاومتی (روشنایی) و القایی (الکتروموتورها) است. بنابراین، برای محاسبه توان دیزل ژنراتور مورد نیاز برای کارگاه تولیدی باید به ضریب توان (Power Factor) توجه شود. این ضریب معمولاً 0.8 در نظر گرفته می‌شود.
مراحل دقیق محاسبه توان دیزل ژنراتور برای یک کارگاه
برای محاسبه درست، ابتدا باید مجموع توان مصرفی تمام دستگاه‌ها و تجهیزات موجود در کارگاه را مشخص کنید. این اطلاعات معمولاً روی پلاک مشخصات دستگاه‌ها نوشته شده است یا در دفترچه فنی آن‌ها موجود است.
سپس باید نوع مصرف آن‌ها را بررسی کنید:
- آیا دستگاه به‌صورت دائم روشن است یا فقط در بازه‌های زمانی خاص؟
- آیا بار مصرفی به‌صورت ناگهانی وارد مدار می‌شود یا به‌تدریج؟
- راه‌اندازی الکتروموتورها چطور انجام می‌شود (ستاره-مثلث، سافت‌استارتر، اینورتر)؟
بعد از جمع توان‌ها، با در نظر گرفتن ضرایب هم‌زمانی، ضریب اطمینان (حدود ۲۰٪ بالاتر)، و ضریب توان ۰.۸، می‌توان توان ژنراتور مورد نیاز را محاسبه کرد.
برای مثال، اگر مجموع توان واقعی مصرفی دستگاه‌ها ۸۰ کیلووات باشد، با احتساب ضریب توان ۰.۸، توان ظاهری برابر ۱۰۰ kVA خواهد شد. سپس برای محاسبه توان دیزل ژنراتور مورد نیاز برای کارگاه تولیدی، یک ضریب اطمینان نیز به آن اضافه می‌کنیم (مثلاً ۱۰ تا ۱۵ درصد بالاتر)، یعنی دیزل ژنراتوری با توان حدود ۱۱۰ تا ۱۱۵ کاوا نیاز است.
در نظر گرفتن جریان راه‌اندازی موتورها
یکی از اشتباهات رایج در انتخاب دیزل ژنراتور برای کارگاه‌ها، بی‌توجهی به جریان راه‌اندازی موتورهاست. بعضی از الکتروموتورها، در زمان استارت، تا ۶ برابر جریان نامی برق مصرف می‌کنند. اگر ژنراتور توان تحمل این شوک را نداشته باشد، یا دچار افت ولتاژ می‌شود یا خاموش می‌گردد.
بنابراین، در محاسبه توان دیزل ژنراتور مورد نیاز برای کارگاه تولیدی، باید نوع و تعداد موتورها و نحوه راه‌اندازی آن‌ها بررسی شود. راه‌اندازی هم‌زمان چند موتور پرقدرت می‌تواند توان مورد نیاز ژنراتور را به‌شدت افزایش دهد.
تفاوت توان دائم (Prime) و توان اضطراری (Standby)
یکی دیگر از نکاتی که باید به آن توجه کرد، نوع استفاده از ژنراتور است. اگر ژنراتور قرار است به‌طور دائم به‌عنوان منبع اصلی برق مورد استفاده قرار گیرد (مثل کارگاه‌های فاقد برق شهری)، باید توان Prime را مبنا قرار دهید. اما اگر صرفاً نقش پشتیبان در زمان قطعی برق دارد، توان Standby کفایت می‌کند.
این تفاوت در مشخصات فنی ژنراتور قید شده و معمولاً توان Standby حدود ۱۰٪ بالاتر از توان دائم است. انتخاب اشتباه بین این دو می‌تواند در عملکرد طولانی‌مدت ژنراتور اختلال ایجاد کند.
تاثیر شرایط محیطی و ارتفاع از سطح دریا
جالب است بدانید که عملکرد دیزل ژنراتور به دما، رطوبت و ارتفاع از سطح دریا هم وابسته است. در مناطق گرم یا در ارتفاعات، چگالی هوا کاهش می‌یابد و این باعث افت راندمان موتور می‌شود.
در نتیجه، در چنین شرایطی باید از ژنراتوری با توان بالاتر استفاده کرد. اگر کارگاه شما در مناطق کوهستانی یا گرم و خشک قرار دارد، این مورد را حتماً در محاسبه توان دیزل ژنراتور مورد نیاز برای کارگاه تولیدی لحاظ کنید.
نقش مشاوره تخصصی در انتخاب دقیق
اگرچه محاسبه اولیه را می‌توان به‌صورت دستی یا با استفاده از نرم‌افزارهای ساده انجام داد، اما توصیه می‌شود حتماً از مشاوره یک کارشناس فنی باتجربه استفاده کنید. گاهی برخی بارهای پنهان، نوسانات شدید یا نیازهای خاص کارگاهی در محاسبات ساده دیده نمی‌شوند.
پارت دیزل با تیم مشاوره فنی مجرب، آماده است تا با بررسی دقیق شرایط کارگاه شما، انتخاب بهینه را پیشنهاد دهد. مشاوره تخصصی می‌تواند هم در هزینه صرفه‌جویی کند و هم از انتخاب اشتباه جلوگیری کند.
جمع‌بندی؛ انتخاب اصولی با اطمینان بیشتر
در نهایت، محاسبه توان دیزل ژنراتور مورد نیاز برای کارگاه تولیدی باید بر اساس داده‌های واقعی، شناخت بار مصرفی، شرایط محیطی و نوع فعالیت انجام شود. این محاسبه پایه تصمیمی است که سال‌ها عملکرد تجهیزات شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
با انتخاب درست، می‌توانید از قطعی برق، خسارت‌های ناگهانی، استهلاک زودرس دستگاه و هزینه‌های اضافی جلوگیری کنید. پارت دیزل با ارائه مشاوره، فروش، نصب و پشتیبانی کامل در این مسیر کنار شماست.
